Yasak Kelimeler Oyunu
Bir oyun olarak “Yasak Kelimeler“, eğitici ve konuşma becerisini ciddi anlamda geliştirici bir özelliğe sahiptir. Sözcük dağarcığı çok zengin olmayanlar için, bunu geliştirme fırsatı olarak algılanırken; sözcük dağarcığı zengin insanların da birbirleriyle kıyasıya yarış yaparken enginlere sığmayıp taşacak bir sözcük kapasitesine sahip olmalarına imkân tanımaktadır.
Nasıl Oynanır?
En az 6 kişiyle olmak üzere 12 kişiye kadar oynanabilen bir oyundur. Kişiler önce iki gruba ayrılırlar. Grupların sayısı eşit olmalıdır. Eşit sayıdaki gruplardan biri -burada para atarak veya başka bir yolla kimin başlayacağına karar verilebilir- oyuna başlamak üzere tabu kartlarından beş taneyi eline alır. Bu kişinin anlatımı sırasında onun yasaklı sözcükleri söyleyip söylemediğini kontrol etmek üzere karşı takımdan bir kişi onun yanına gelir ve kartlara anlatım süresince birlikte bakarlar. Anlatıcı tabu kartlarını eline aldığı anda, rakip takımdan bir kişi süreyi tutar. Buradan anlaşılacağı üzere, oyunun her aşamasında şu kişi ve gruplar etkin olarak oyuna katılırlar:
- Anlatıcı, kartları anlatmaya çalışır.
- Rakip takımdan bir kişi anlatıcının yasaklı kelimeleri kullanıp kullanmadığını kontrol eder.
- Rakip takımdan bir kişi süreyi kontrol eder.
- Anlatıcının grubundan olan kişiler, hedef sözcüğü bulmak üzere tahminlerini sesli olarak ifade ederler.
Anlatıcı kartları eline aldıktan sonra, süre başlamış kabul edilir ve kum saati çevirilir. Anlatıcı 5 kartı aynı anda eline alabilir veya anlattıkça kart çekmeyi seçebilir. Bu onun seçimine kalmıştır. Oyunu zorlaştırmak isteyenler, kartların sırayla çekilmesi gerektiğini belirtip “pas” geçilen sözcükleri tekrar anlatma hakkının olmadığını kabul edebilirler.
Anlatıcı en üstteki hedef sözcüğü sesli olarak anlatır ve kendi grubundaki kişilerin bu sözcüğü tahmin ederek bulmalarını sağlamaya çalışır. Hedef sözcüğün altındaki beş adet yasaklı sözcüğü kullanmaması gerekmektedir. Bunlardan birini kullanırsa, o kelime anlatılamamış ve pas geçilmiş sayılır. Anlatıcının grubundaki kişilerin buldukları her tabu kartı, bir puan kazandırır. Süre bitene kadar anlatılan sözcüklerin sayısı not edilir ve oyun sonunda toplanarak kazanan takım belirlenir.
Oyununun Kuralları:
1. Anlatıcının elleriyle şekil çizmesi, bir nesneyi tarif etmesi veya bir şeyi göstermesi yasaktır.
2. Rakip gruptaki kişilerin, anlatıcıya olmadık durumlarda müdahale etmesi yasaktır.
3. Anlatıcının grubundan olan kişiler, yasaklı sözcüklerden birini söylerse; bu sözcüğün yasağı kalkar ve anlaıcı bu sözcüğü kullanabilir.
4. Anlatıcının zarı, oyun kartonunda eğer “çift süre, çift hata, ek sözcük” gibi haklar elde ettiyse, oyun içinde bu kurallara uygun davranılır. Çift hata aynı sözcükte kullanılabilir.
5. Anlatıcı isterse beş kartı bir anda alır, isterse sırayla çeker. Bu oyuncunun isteğine bırakılmıştır. Fakat oyunu zorlaştırmak için bunu zorunlu tutarak bir kararın uygulanması sağlanabilir. İkinci usulde “pas geçmek” mümkün olduğundan, bu tarz oyun daha zordur.
6. Anlatıcının “Bizim evin yanındaki optikçinin adı ne?” gibi kendi grubundaki arkadaşlarıyla özel muhabbetlerinden hareketle sözcüğü buldurmaya çalışması, doğal hakkıdır ve bu yasak değildir.
7. Sözcüğün İngilizcesini veya başka bir dildeki karşılığını söyleyerek Türkçesini buldurmak yasaktır.
8. Hedef sözcüğün içinde geçen sözcüklerden birini veya tamamını söylemek, yasaktır. Ayrıca sözcüğün başına veya sonuna ek getirilmesini belirtmek de yasaktır.
9. Sözcüğü parçalayarak, aralarında alaka olmasa dahi iki parça hâlinde anlatılıp birleştirmek anlatıcının tercihine bırakılmıştır.